Από Z213: ΕΞΟΔΟΣ

Δημήτρης Λυάκος

                                                                                                 μεχρι εδω. Ζεστη να βλεπεις γυρω ξανα να μιλουν δε σε νοιαζει για τι μονο να τους ακους να μιλουν. Πετρελαιο. Σομπα. Μου ελειψε, ζεστη και να περιμενεις να πιεις. Το δικο μου, οχι ακομα. Μιλαει σε κοιταζει σα να εισαι μαζι τους. Το δικο μου. Οχι ακομα. Λεει για ενα ταξιδι, λιγες μερες αλλου, και πισω ξανα. Πετρελαιο, οταν καταπινεις το νιωθεις λιγο και στο λαιμο. Καταπινεις ξανα. Μιλαει, αλλαζει κομματι, μιλαει. Το ποτο, τωρα πινεις και τον ακους τον κοιταζεις μακρια, γκριζα, σγουρα. Κιτρινοςκοκκινος, κι απεξω το γκριζο λιγο γαλαζιο. Σε ανακουφιζει που πινεις, που καθεσαι εκει, ολοι μαζι, κι οι απεναντι, γυρω σου ολοι μαζι. Ζουν ακομη εδω. Εφτα, εννεα, εννεα κι εσυ. Κι αυτος που ερχεται με το γλυκο. Κερια, αυτη που τα σβηνει, γελουν, σου φερνει κι εσενα κομματι, οι ραγες καινουργιες απ’ τη βροχη, τωρα δεν εχει αλλο τραινο. Πινεις, σε ανακουφιζει. Αλλο ενα. Χαμογελαει σε αγγιζει στον ωμο φευγαλεα ενα ριγος, σε ρωταει αν κρυωνεις. Κοιταζεις το στομα της. Και ποτε φευγω. Πρωτα στην τουαλεττα. Μεινε για λιγο εκει. Μονος σου. Ποταμι σε ωρα ειρηνης. Σκοτεινες πεταλουδες σα τρυπες στον τοιχο, ποιον περιμενουν, ποιος θα κρυφτει παλι μεσα τους ωσπου να ’ρθει η αυγη ωσπου να πανε σπιτι να κοιμηθουν. Καπου να μην τις βλεπει κανεις, βαθια στη ρωγμη στον απεναντι τοιχο, που σιγα σιγα μεγαλωνει εδω απο πανω μας. Και οι κουρτινες περιμενουν σαν κρεπια. Εξω φυσαει. Α  λεξην   ε μα. Δε θα σταματησει η βροχη. Τον φωναξε να ’ρθει. Ενα κασονι μπυρες που ερχεται. Παρε ενα μπουκαλι και πιες τον κοσμο που σχηματιζεται μεσα του, παιρνει μορφη σιγα σιγα οσο πινεις, στο τελος ομως ειναι βαρυς, δεν μπορεις αλλο να τον κρατησεις σου πεφτει και θρυμματιζεται. Πιες, κι υστερα ολα παλι στη θεση τους εκτος απ’ αυτο, σαν ενα κομματι γλυκο περισσευει παραξενο δεν κολλαει πουθενα μενει στο χερι σου. Το δοκιμαζεις. Νυχτερι μ΄αυτο. Οι ραγες παραλληλες ριζες μακροστενοι κηποι των τρενων υγροι και τα  ξαρτια παραλληλα τρεχουν στον ουρανο τους. Μεσα σου κατι. Κατω απ’ την αναπνοη της μελαγχολιας κατι σα να. Μεσα μου. Μουσικη που σιγα σιγα. Σε σηκωνει. Ειχα ξεχασει πως. A beam of light will fill your head and you’ll remember what’s been said. Ανθρωποι, τραχηλοι ο ενας σκυμμενος πανω απ’ τον αλλο περιμενοντας τι. Τα ζωα με το μαχαιρι από πανω τους. Τhat look like you that look like me. Κι εκεινες οι στοες ερε βωδεις πως βγηκα. Ιχνηλασιες διχως ιχνη αυτων που με ψαχνουν αυτων που αναζητω. Αλλο ενα. Η ταση πεφτει για λιγο η οθονη χανει για λιγο, ασπρομαυρη, εγχρωμη ασπρομαυρη, κυμα στον απεναντι τοιχο. Θυελλης. Χωρις φωνη νο υ ανεχεις μουσικη που σκεπαζει. Πεφτουν για λιγο τα φωτα, μονο για λιγο, ενα κομματι σκεπαζει, πινεις, απ’ τα δοντια je creuserai la terre jusqu’ après ma mort pour couvrir ton corps d’ or et de lumière να σκεπασω το σωμα σου devenir l’ ombre de ton ombre l’ ombre de ton chien, η βροχη, πινεις, ξανα η βροχη. Στειλε ενα κορακι να δει μηπως κοπασε καπου. Πρελουδιο για αυτο που σε περιμενει, τα χειλη τους να σε ακολουθουν. Αν σταματουσε ξαφνικα η μουσικη θ’ ακουγομασταν. Χορωδια τραυλων. Αν με φιλουσε. Oπως ο, μηνες τον εβλεπα να λαξευει στην πετρα ενα προσωπο με το σφυρι. Η δικη του πετρα, το δικο της προσωπο. Χτυπωντας. Σα δεηση. Χτυπωντας στο προσωπο. Ξαναρχεται, κερασμενο αλλο ενα. Γαλαζιο λιγο πιο πολυ απ’ εξω, εμεινε εκει, ισως αφησει τα αυγα της σ’ αυτή τη ρωγμη. Το στηθος της χαιδευει τον ωμο μου, τσιγαρο, εχω ακομη. Σκεφτεσαι πως αν την φιλουσες το στομαχι σου σφιγγεται, η μουσικη που
                                      το στηθος σου σφιγγεται το στομα που ζηταει ακομη. That I could be in love with almost everyone I think that people are the greatest fun
and I will be

Ποτε το ακουσα τελευταια φορα. Γελωτοποιος. Just give me a chance to do my turn for you. Ξαπλωμενοι μαζι.         

Βut in the grey of the morning
My mind becomes confused                     
Between the dead and the sleeping
Πρωι, μονο με ο,τι εμεινε μεσα δικο σου.
Τωρα  πιεζει και πρεπει να βγει.
                        

                                    ουρ

Read the English translation

Listen to the excerpt read in the original Greek by the poet:

Z213: Exit, the first part of Dimitris Lyacos’s Poena Damni trilogy, came out in Athens in 2009. The book, written in an almost telegraphic style, omits inessentials like articles and conjunctions, using a diary form: mainly colloquial, simple, with violations and distortions of grammar. The aim was to tell, in as direct and straightforward a way as possible, about a man escaping from some sort of confinement, and then trying to avoid being re-taken and brought back there. There are references forward to the other two parts of the trilogy, With the People from the Bridge and The First Death. The events he experiences are generally the everyday happenings of a contemporary Everyman—he must find food, shelter, sleep, sex, and so on; but there are also connections to the persecutions and pursuit of the Jews escaping from Egypt, the harassing and murder of Antigone, a constant and increasing sense of dread, an awareness of an all-powerful authority from which there is no ultimate escape. The language is deliberately plain, though in some places there are references, mostly to the Old Testament, and these tend to suffuse the contexts with more poetic tints. Although plain, the syntax is sometimes fractured, and the translation must try to follow this without demanding too much of the reader. One of the conceits of the text is to suppose that it is being composed by the narrator/protagonist on whatever paper he can find, in whatever light is available, and whatever intervals of rest he can allow himself in his flight. This results in lacunae and detached phrases which suggest to the reader fragmentary poems transmitted from antiquity, and also, perhaps, the harsh and interrupted breathing of a despairing fugitive. Reading this first part of the trilogy, it seemed to me to clamp the parts of the trilogy firmly together into a satisfying whole; I could easily see the escapee of Z213: Exit becoming the man in the cemetery in With the People from the Bridge, the disintegrating body on the island of The First Death.

Dimitris Lyacos is the author of the Poena Damni trilogy (Z213: EXIT, With the People from the Bridge, and The First Death). The work in its current form developed as a work-in-progress over the course of thirty years with subsequent editions and excerpts appearing in journals around the world, as well as in dialogue with a diverse range of sister projects it inspired—drama, contemporary dance, video art, sculpture installations, photography, opera, and contemporary music. So far translated into six major languages and performed worldwide, Poena Damni is the most widely reviewed Greek literary work of the past decades and Z213: EXIT one of the best-selling books of contemporary Greek poetry in English translation. Lyacos is an Honorary Fellow at the International Writing Program, University of Iowa. A new edition of Z213: EXIT will appear this coming autumn.

Shorsha Sullivan was born in Dublin in 1932. He studied classics at Leeds and has spent most of his life in England where he has worked as a university instructor, archaeologist, and librarian. He has a special interest in Modern Greek theatre and poetry and was responsible for setting up the Modern Greek section at the Brixton Tate Library. Since 1996 he is working on Lyacos’s Poena Damni trilogy in close collaboration with the author.